Bouwplannen Voortgezet Onderwijs scholen
Onze inbreng tijdens de gemeenteraadsvergadering van 4 november 2021
De fractie van Onafhankelijk Papendrecht is voorstander van goed voortgezet onderwijs in de gemeente. Om goed onderwijs te kunnen geven is het van belang dat de kwaliteit van de gebouwen, waarin het onderwijs gegeven wordt, op orde is. In een artikel in een recente editie van Binnenlands Bestuur kwam de zogenaamde 'Wet van Fitzgerald' aan de orde. Deze wet behandelt het fenomeen dat bestuurders soms niet willen weten hoe het precies zit met het geld dat benodigd is, omdat ze andere belangen en doelen hebben. Geld komt dan op de tweede plaats. De Wet van Fitzgerald gaat dan op en deze behelst dat elk project twee fasen kent.
1) In de eerste fase is het te vroeg om te zeggen wat een project precies gaat kosten en 2) in de tweede fase is het te laat om er nog wat aan te doen. En een wethouder denkt: voordat die tweede fase aanbreekt, ben ik allang weg...
Tijdens de commissiebehandeling in september is hier uitgebreid over gesproken. In het second opinion rapport lazen we dat wij ongeveer € 1,5 mln. ontvangen via het gemeentefonds voor de VO scholen, maar dat de kapitaalslast € 3,5 mln. bedraagt. Deze kapitaalslast is gebaseerd op de veel lagere investeringsraming, dan uit de second opinion blijkt nodig te zijn, dus deze € 3,5 mln. zal eerder € 4,0 mln. worden. We komen dus minimaal € 2 mln. euro per jaar tekort. Maar stel we zouden dit uit de totale onderwijs begroting willen betalen, dan constateren wij dat de onderwijsbegroting vanaf 2022 slechts € 2,1 mln. is, maar dan kunnen we het Primair Onderwijs (PO) niet meer betalen.
Kortom: een dekkingsplan is noodzakelijk voor goede besluitvorming – nu dus eigenlijk al bij het vaststellen van dit raadsvoorstel. In lijn met ons verkiezingsprogramma 'kritisch en verbindend' en met de Wet van Fitzgerald in het achterhoofd stemmen wij positief kritisch in met het gevraagde besluit: de vaart moet erin blijven.
Behandeling in de commissie samenleving van 16 september 2021
Voorzitter,
Wat zijn we blij dat we als raad besloten hebben om een onafhankelijk adviseur ons in deze complexe besluitvorming bij te staan. Gelet op de kritische kanttekeningen en waardevolle adviezen, stellen wij ons op dit moment op het standpunt dat het college goed moet kijken naar het integreren van deze adviezen in het collegevoorstel aan de raad. Daarom vinden wij dat het voorstel nog niet rijp is voor raadsbehandeling. We lichten dit toe aan de hand van een voorbeeld. Er is geen uitgewerkt dekkingsplan en er is geen inzicht in de risico’s want er heeft geen risicoanalyse plaatsgevonden. Wij vinden het zo ontzettend jammer, dat het college dit niet in het haalbaarheidsonderzoek heeft (laten) uitwerken terwijl dit ons wel werd voorgespiegeld. Voorzitter, het bouwen van nieuwe schoolgebouwen, zou je simpelweg ook kunnen vergelijken met het kopen van een huis. En ik denk dat iedereen van ons het er wel mee eens is, dat, voordat je een huis kan kopen, je wel moet weten of het financieel haalbaar is en dat je ook risico’s wilt uitsluiten door bijvoorbeeld een bouwkundig rapport op te laten stellen.
Dan een paar technische vragen aan de wethouder/ambtelijke organisatie:
- In het raadsvoorstel wordt gesteld dat er voldoende budget voor 2021 en 2022 is voor een ruimtelijk programma van eisen en ontwerp stedenbouwkundig plan. Om hoeveel geld gaat het en uit welke begrotingsposten wordt dit dan gedekt?
- In het second opinion rapport lezen we dat wij ongeveer € 1,5 mln. ontvangen via het gemeentefonds voor de VO scholen, maar dat de kapitaalslast € 3,5 mln. bedraagt. Deze kapitaalslast is gebaseerd op de veel lagere investeringsraming, dan uit de second opinion blijkt nodig te zijn, dus deze € 3,5 mln. zal eerder € 4,0 mln. worden. We komen dus minimaal € 2 mln. euro per jaar tekort. Maar stel we zouden dit uit de totale onderwijsbegroting willen betalen, dan constateren wij dat de onderwijsbegroting v.a. 2022 slechts € 2,1 mln. is, maar dan kunnen we het PO niet meer betalen. Kortom: een dekkingsplan is noodzakelijk voor goede besluitvorming – nu al bij het vaststellen van dit raadsvoorstel.
Uit de begroting 2021 blijkt dat de meerjarenbegroting afloopt, namelijk van € 2,9 mln. in 2022 naar € 2,1 mln. in 2023 en volgende jaren. We kunnen dus nooit uit het programma onderwijs deze huisvestingslasten van de nieuwbouw van de VO scholen betalen.
