Papendrecht - onderzoek naar nut Gemeenschappelijke Regelingen hard nodig
Bij de Dienst Gezondheid en Jeugd is het in financiële zin misgegaan. De Dienst Gezondheid en Jeugd is een (van de vele) Gemeenschappelijke Regeling. Het College van B&W van Papendrecht vraagt nu aan de Gemeenteraad instemming om de inwonersbijdrage met € 9,15 te verhogen om zodoende het ontstane tekort in te lopen.
Het gaat om een extra bijdrage van € 294.000,--. Voor een risicoreserve zou nog een inwonersbijdrage van € 1,45 benodigd zijn, in 2016. De fractie van Onafhankelijk Papendrecht betreurt deze ontwikkelingen. De gemeente Papendrecht is indertijd in deze gemeenschappelijke regeling gestapt vanuit de veronderstelling dat samenwerking loont. Ook financieel. Dat blijkt helaas niet te kloppen.
In zijn column in VNG Magazine[1] laat politicoloog André Krouwel zijn licht schijnen over een van de belangrijkste taken van de gemeenteraad. Controle. Hij constateert dat er steeds meer gemeenschappelijke regelingen komen. Dat dit uit het oogpunt van samenwerking logisch is. Maar dat er een belangrijke kanttekening met betrekking tot de gemeenschappelijke regelingen op zijn plaats is. Omdat er van democratische controle feitelijk geen sprake meer is.
Bij het kruisje tekenen
Het betekent dat de gemeenteraad bij een tekort als dit, feitelijk alleen bij het kruisje kan tekenen en er geen inzicht is of hiermee de werkelijke problemen, die ten grondslag lagen aan dit tekort, worden opgelost. De inwoners betalen de rekening. Zonder de garantie dat er niet volgend jaar of het jaar daarna opnieuw een extra bijdrage wordt gevraagd. Omdat de beoogde bezuinigingen wederom niet gerealiseerd worden. Er is bij de Dienst Gezondheid en Jeugd sinds 2011 structureel van alles mis en feitelijk is er nagenoeg niets gebeurd om dit aan te pakken. Dit schaadt het vertrouwen van de inwoners in de politiek.
Pleidooi voor onderzoek naar Gemeenschappelijke Regelingen
Onafhankelijk Papendrecht pleit daarom voor een onafhankelijke onderzoekscommissie. Om uit te zoeken of de Gemeenschappelijke Regelingen waarin de gemeente Papendrecht participeert nog lonend zijn. En om er beter toezicht op te kunnen houden.
“Het zou een goede zaak zijn als de Gemeenteraad van Papendrecht alle Gemeenschappelijke Regelingen op een rijtje zou zetten en zou gaan onderzoeken of deze nog lonend zijn of niet (meer). Gemeenschappelijke Regelingen die niet (meer) lonend zijn kunnen we dan verlaten en zo de gemeentefinanciën weer op orde brengen”, aldus Lammers.
[1] André Krouwel - VNG Magazine nr.3, 2015.
Motie onderzoek Gemeenschappelijke Regelingen
De gemeenteraad van de gemeente Papendrecht, in openbare vergadering bijeen op 09 april 2015, ter bespreking van het Voorstel tot het instemmen met de zienswijze op het Dekkingsplan ten behoeve van de Begroting 2015 van de Dienst Gezondheid en Jeugd Zuid-Holland Zuid (Agendapunt 10),
Neemt in overweging dat:
- de gemeente vanuit kostenoverwegingen steeds vaker is gaan samenwerken, meer taken krijgt terwijl er vaak minder budget is;
- een steeds groter deel van de taken van de gemeente buiten de democratische controle is gebracht door onderbrenging van die taken in gemeenschappelijke regelingen;
- bij gemeenschappelijke regelingen het probleem is dat er een grote verscheidenheid aan gemeenschappelijke regelingen is en veelal sprake is van uiteenlopende bepalingen voor besluitvorming en financiële controle, waardoor een lappendeken aan regelingen ontstaat;
- een steeds groter deel van de uitgaven van gemeenten via dergelijke regelingen loopt en vaak onduidelijk is wat de (financiële) gevolgen zijn van een mogelijke uittreding, terwijl raadsleden de financiële risico’s die de gemeente loopt vaak niet of te laat kunnen overzien;
- het bestuur van een gemeenschappelijke regeling meestal wordt gevormd door de wethouders, die vaak met een verschillend mandaat binnen een gemeenschappelijke regeling zitten;
- als het misgaat bij een gemeenschappelijke regeling en duidelijk wordt hoe weinig de (lokale) politiek nog kan doen, het vertrouwen van de inwoners in het lokale bestuur afneemt;
- een belangrijk beginsel in ons staatsbestel is dat niemand een bevoegdheid kan uitoefenen zonder daaromtrent verantwoording af te leggen en onderworpen te zijn aan democratische controle door de gekozen volksvertegenwoordiging;
Spreekt uit dat:
- het niet de gewoonte mag zijn dat de rekening van financieel mislukte bestuurlijke samenwerking van de gemeente binnen gemeenschappelijke regelingen bij de inwoners van die gemeenten wordt neergelegd;
- dit in het betreurenswaardige geval van de Dienst Gezondheid en Jeugd Zuid-Holland Zuid wél gebeurt;
- het niet meer mag voorkomen dat de gemeenteraad achteraf met tegenvallende cijfers wordt geconfronteerd, waardoor bijsturing de facto te laat op gang komt en geld bij plussen nog de enige optie is;
- het onwenselijk is dat de invloed van de gekozen raadsleden op de gemeenschappelijke regelingen hiermee onder spanning komt te staan en het vertrouwen in de (lokale) politiek afneemt;
- het wenselijk is de gekozen raadsleden weer in positie te brengen, opdat zij hun controlerende, kaderstellende en volksvertegenwoordigende functies weer optimaal kunnen gaan vervullen;
- het streven erop gericht dient te zijn de lokale democratie te repareren, te verbeteren en toegankelijk te maken, zodat meer inwoners zich in het bestuur en de lokale politiek kunnen herkennen;
En roept het college op om:
- het ertoe te leiden dat er een onafhankelijk onderzoek wordt verricht naar alle Gemeenschappelijke Regelingen waarin de gemeente Papendrecht participeert, welk onderzoek zich zal uitstrekken tot een inventarisatie, een categorisering en een kwalitatieve beoordeling van de voor- en nadelen van diverse aard per gemeenschappelijke regeling en om ter zake een budgetteringsvoorstel aan de raad voor te leggen;
En gaat over tot de orde van de dag.
De fractie van Onafhankelijk Papendrecht
Ruud Lammers, fractievoorzitter
