De gemeenteraad van Papendrecht heeft voor ‘omgekeerd inzamelen’ gekozen en betalen voor het restafval in afvalcontainers waarvoor inwoners via een variabel tarief moeten gaan betalen.
Onafhankelijk Papendrecht heeft hier kritische vragen over gesteld, inbreng geleverd tijdens de raadsvergadering van 7 december 2023 en een amendement ingediend. Jammer genoeg werd het amendement niet aangenomen. De inzet van Onafhankelijk Papendrecht was om vast te houden aan het vaste tarief, zoals we dat nu kennen, en eerst een goede voorlichtingscampagne op te zetten om duidelijk te maken hoe de inwoners geacht worden hun afval te scheiden. Want daarover bestaat nog steeds veel onduidelijkheid. Het variabele tarief vormt namelijk een prijsprikkel die het omgekeerde van wat beoogd wordt teweeg gaat brengen.
Als inwoners moeten gaan betalen voor hun restafval is de kans groot dat zij hun restafval (de hoeveelheid zal niet afnemen) op een andere manier proberen kwijt te raken en zo minder restafval ‘produceren’, d.w.z. weggooien in de restafvalcontainer op straat. Het probleem is dat inwoners geen afval produceren, maar dat het elders (in de keten) geproduceerde afval bij inwoners terecht komt dat zij vervolgens kwijt moeten zien te raken. Het is een onlogische gedachte als je daarvoor ook nog eens apart moet gaan betalen. Volgens de fractie van Onafhankelijk Papendrecht is het verstandiger dat de gemeente een vast tarief hanteert. Dan hoef je je als inwoner niet af te vragen of je al aan het maximum aantal vuilniszakken zit waarna je moet gaan bijbetalen.
Helaas zagen we dat coalitiebelangen bepalend waren en niet de inhoud van het alternatieve voorstel en het belang dat inwoners en milieu voorop moeten staan. Nu al zie je een puinhoop ontstaan, laat staan als je straks moet gaan betalen per zak. Ondergrondse afvalcontainers veranderen in bovengrondse vuilnisbelten met al snel het verwijt van de ‘onbetrouwbare overheid’. Er is geen onafhankelijk onderzoek verricht. ‘WC-eend adviseert WC-eend’. Het onderliggende rapport werd in samenspraak met de Huisvuilcentrale opgesteld. Maar zij leverden daarvoor zelf ook de cijfers aan. Er is toegewerkt naar een keuze voor bronscheiding van restafval, de evaluatie proef in de Oostpolder werd niet onafhankelijk uitgevoerd. Saillant is dat het PAB kiezersbedrog pleegt, getuige het verkiezingsprogramma. Coalitiebelangen? (zie onderaan).
Het probleem zit volgens ons veel meer bij de andere vormen van afval, zoals GFT, Papier en karton, Glas en PMD. Handhavend toezicht is er nauwelijks, ook al beweert het College van wel. De internationale ontwikkeling is richting nascheiding. Dat is goedkoper, efficiënter en dit systeem sorteert het afval bovendien veel beter uit. Verwerkers hebben voor de productie van energie verbranding van restafval nodig. Ze importeren bijvoorbeeld ongesorteerd overschot vanuit het buitenland (zoals Amsterdam afval uit Rome importeert) om verbrandingsovens te voorzien van brandstof. Afvalverwerkers keuren de lading. Gemiddeld wordt 70% van het afval via bronscheiding afgekeurd. Indien afgekeurd wordt het als brandstof voor hun installaties verbrand, maar dat gebeurt niet bij nascheiding waardoor er geen onnodige verbranding plaatsvindt van grondstoffen.
De kern van het probleem zit ‘m dus niet zozeer in het restafval maar in de andere soorten afval waarvan de inwoners zich moeten ontdoen. Wat wij daarom het beste kunnen doen is het weggooien in de restafvalcontainers met het pasjessysteem mogelijk te maken (we kunnen inmiddels niet meer terug) maar de inwoners daarvoor niet apart te laten betalen. Omdat we met de prijsprikkel op restafval het omgekeerde gaan bereiken van wat we eigenlijk willen: een goede afvalinzameling die milieuvriendelijk is waarbij ons afval geen handelswaar is. Er zal binnen dit systeem van omgekeerd inzamelen enorm veel geïnvesteerd moeten worden in voorlichting over wat je waar moet weggooien en het zal de vraag zijn of we inwoners ooit zover gaan krijgen dat ze bijvoorbeeld verschillende soorten plastic van elkaar gaan onderscheiden.
Daar komt nog bij dat Nederland bij de ontwikkeling van nascheidingstechnologie in de wereld vooroploopt en dat de trend is dat nascheiding het afval inzamelen van de toekomst wordt. De restafvalcontainers kunnen op termijn dus ook ingezet gaan worden voor andere soorten afval die dan via nascheiding bij de afvalinzamelaar worden gesorteerd, maar dan goed en beter dan de mensen het ooit zullen gaan doen. Maar dit ligt in de toekomst. Voor nu lijkt het ons beter vast te houden aan het bestaande vaste tarief en het weggooien van restafval mogelijk te blijven maken maar het variabele tarief niet in te voeren. Omdat deze prijsprikkel het omgekeerde gaat doen van wat beoogd wordt. Er is veel informatie over dit vraagstuk te vinden en er zijn al heel wat gemeenten die Papendrecht zijn voorgegaan. Laten we daarmee ons voordeel doen.