De plaatselijke overheid dient maatregelen te nemen om PFAS vervuiling op te ruimen
In zwemplassen en sloten in de verre omtrek van de DuPont Chemours-fabriek in Dordrecht blijkt het water zwaar te zijn vervuild met giftige PFAS. Het blijkt te gaan om een omtrek van 15 kilometer. Dat betekent dat ook al het oppervlakte water en de grond van Papendrecht vervuild zijn. Dit volgde uit een extra uitzending van Zembla op televisie.[i]
De PFAS vervuiling is via neerslag in het grondwater en in stilstaand water terecht gekomen en is ook in het rivierwater van de Beneden Merwede geloosd. De giftige stoffen zijn in het drinkwater terecht gekomen. Dit is al decennia aan de gang. Met name de stoffen PFOA en GenX (stoffen die op de lijst van Zeer Zorgwekkende Stoffen staan) zijn aangetroffen in veel te hoge concentraties, die boven de RIVM-norm uitgaan. In de gemeenten Sliedrecht en Papendrecht blijkt de situatie het ernstigst. Het gaat hier om concentraties van PFOA die de RIVM norm gemiddeld 13.000 keer overschrijden. Ook de norm voor GenX wordt ruim overschreden.
Waarschuwing voor oppervlaktewater
De zwemplassen en sloten in Papendrecht zijn ook vervuild met PFAS. Daarom dient de gemeente de inwoners zo snel mogelijk te informeren zodat er niet meer gezwommen wordt in het oppervlaktewater van Papendrecht. Ook lijkt het onverstandig om nog langer vis, die wordt gevangen in de Papendrechtse plassen en sloten, voor persoonlijke consumptie te gebruiken.
De plaatselijke overheid heeft een zorgplicht voor haar inwoners
De (plaatselijke) overheid heeft een zorgplicht voor haar inwoners en die houdt in dat de overheid de inwoners van tevoren dient te waarschuwen voor gevaren van volksgezondheidkundige aard. Er zouden bordjes bij het open zwemwater en bij de sloten geplaatst moeten worden om inwoners hierop te wijzen en ook zou er een actieve campagne in de lokale media gevoerd moeten worden om mensen te waarschuwen voor het sterk vervuilde water.
Waarschuwing voor moestuinen
De moestuinen in Papendrecht worden bewaterd met slootwater waar deze PFAS inzitten. In sloten waarmee moestuinen worden bewaterd, ligt het PFOA-gehalte ruim 2.000 keer boven de norm die veilig wordt geacht door het RIVM. Nu is vast komen te staan uit onderzoeksgegevens door metingen van het oppervlaktewater door Waterschap Rivierenland dat de concentraties ver boven de norm van het RIVM liggen kunnen de groenten van de moestuinen niet meer voor menselijke consumptie worden ingezet. De gemeente dient dit zo snel mogelijk naar de inwoners toe te communiceren.
De zwemplas Merwelanden nabij de Chemours-fabriek in Dordrecht bevat zo’n hoge concentratie van de kankerverwekkende stof PFAS dat zwemmen voor kinderen er niet veilig is. Dat heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) afgelopen woensdag bekendgemaakt, naar aanleiding van een onderzoek dat het sinds halverwege juli uitvoerde. De plas was al gesloten in afwachting van de resultaten. Ten minste tot 1 oktober blijft dat zo. Het lijkt ons verstandig dat de gemeente Papendrecht het nog langer consumeren van groenten van de moestuinen in Papendrecht sterk ontraadt.
Onafhankelijk Papendrecht heeft de afgelopen zeven jaar in de gemeenteraad bij herhaling aan de bel getrokken, honderden vragen gesteld, tientallen moties ingediend en met grote regelmaat aandacht gevraagd voor de gevaren van PFAS voor niet alleen het leefmilieu maar ook voor de volksgezondheid. Er zijn talloze blogs geschreven en op initiatief van OP zijn er ook metingen van het drinkwater in Papendrecht gedaan door onafhankelijke wetenschappers.
Op grond van de verzamelde kennis over PFAS roepen wij de leden van de gemeenteraad en het college op samen op te trekken om de PFAS vervuiling op te ruimen. In de Zembla documentaire stelde Prof. Philippe Grandjean over het vervuilde water: “Het moet dus worden gereinigd, op zo’n manier dat de PFAS-concentraties onder de Nederlandse RIVM-norm komen te liggen”. Dat betekent dat er nog een hoop werk aan de winkel is.
[i] Zembla 29 juni 2023 om 10:00 - Seizoen 20 Aflevering 9 - De PFAS-verspreiding
Omwonenden van de Chemours fabriek in Dordrecht schrokken enorm van de onthullingen in de Zembla uitzending De PFAS-Doofpot. Daarin blijkt dat DuPont (nu Chemours) 30 jaar geleden al wist dat ze het grondwater onder de fabriek en in de omgeving ernstig vervuilden met grote hoeveelheden giftige en kankerverwekkende PFAS. De Tweede Kamer eiste een hoorzitting met de huidige directeur van Chemours. Intussen zijn omwonenden boos en hebben ze veel vragen, want hoe ernstig is de situatie? In deze Zembla Extra publiceren we cijfers over de PFAS-vervuiling in de directe omgeving van Chemours, met PFAS-waarden die duizenden keren boven de norm zitten. Website.
