Waterschappen willen PFAS bij de bron aanpakken, alle vergunningen opnieuw bekijken.
Er moet dringend gekeken worden naar waar PFAS-lozingen vandaan komen en de lozingen moeten stoppen. Dat zeggen onderzoekers van het kenniscentrum van waterschappen Stowa en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Zij concludeerden dat ook in het afvalwater concentraties PFAS zitten: 10 tot 1000 nanogram per liter. Dat is veel minder dan andere verontreinigingen, zoals bijvoorbeeld medicijnresten, maar PFAS heeft al bij zeer lage concentraties een hoog gezondheidsrisico.
PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) is een verzamelnaam voor zo'n 6000 door de mens gemaakte stoffen. Ze zitten in antiaanbaklagen van pannen, kleding, pizzadozen, blusschuim en nog veel meer. Via afvalstromen komen ze in het milieu terecht. De stoffen zijn zeer slecht afbreekbaar, hopen op in organismen en zijn vaak giftig. Ze kunnen bijvoorbeeld effect hebben op het immuunsysteem en op de voortplanting en ontwikkeling van een ongeboren kind. Ook voor de natuur en dieren kunnen ze schadelijk zijn, aldus het RIVM.
In het onderzoek zijn bij acht rioolwaterzuiveringsinstallaties metingen gedaan. De onderzoekers verwachtten alleen hoge concentraties aan te treffen bij installaties die veel industriewater verwerken, maar ook installaties die bijna alleen huishoudelijk afvalwater zuiveren, leverden hoge concentraties op. "Dit onderzoek toont weer aan dat PFAS overal zit", zegt Michiel Jonker, milieutoxicoloog van de Universiteit Utrecht. "PFAS is gemaakt om overal aan te ontsnappen, qua zuivering slipt het overal doorheen. Je kunt het simpelweg niet verwijderen. Des te meer reden om de productie te stoppen."
"De oplossing zit aan de bron, niet aan de achterkant", vindt ook de Unie van Waterschappen. De unie vindt ook dat lozingsvergunningen die bedrijven nu hebben, kritisch bekeken moeten worden. Dat geldt ook voor nieuwe vergunningsaanvragen.
Nederland wil een Europees verbod op PFAS. Samen met vier andere landen zijn hier in juli stappen voor gezet. Het gaat om een verbod op alle schadelijke PFAS, met een uitzondering voor enkele toepassingen. Dit initiatief moet in 2025 een verbod opleveren.
Bron: NOS 26 oktober 2021
PFAS in het milieu vormen een probleem. PFAS zijn schadelijk, zeer slecht afbreekbaar en worden overal gevonden. Er zijn verschillende landelijke onderzoeken gestart om de bronnen van PFAS beter in beeld te krijgen. Het onderzoek naar PFAS in influent, effluent en zuiveringsslib van rwzi’s is één van die onderzoeken. Het onderzoek geeft antwoord op de vraag welke PFAS worden aangetroffen en in welke concentraties. Met deze resultaten kunnen de waterschappen en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat beter bepalen welke acties nodig zijn.
In de meetcampagne zijn acht rwzi’s onderzocht. Dit is een mix van rwzi’s met een bekende grote emissie van PFAS (hotspots), een voormalige hotspot waar de PFAS-emissie aan de bron reeds terug is gebracht en rwzi’s met een wisselend aandeel industrieel afvalwater. De hotspots leveren veruit de belangrijkste bijdrage aan PFAS-emissie. Op alle rwzi’s wordt PFAS aangevoerd. Op basis van de variatie in aangetroffen PFAS in het influent lijkt er sprake te zijn van een achter- grondbelasting vanuit huishoudelijk afvalwater, en daarnaast van diverse andere bronnen. Wat deze bronnen zijn is lang niet altijd bekend.
Er zijn, zo blijkt uit het onderzoek, sterke aanwijzingen dat zogenoemde PFAS-precursors een belangrijke rol spelen. In influent zitten naast bekende stabiele PFAS (zoals PFOS en PFOA) ook andere groepen van PFAS, waaronder diverse afbreekbare PFAS. Deze 'precursors' zijn niet stabiel; (on)bekende precursors in het influent lijken in een rwzi te worden omgezet in stabiele PFAS. Dit resulteert in hogere concentraties stabiele PFAS (en andere precursors) in het effluent dan in het influent. Precursors kunnen afbreken tot stabiele PFAS. Op de meeste rwzi’s gaan er méér stabiele PFAS de rwzi uit dan dat er binnenkomen.
Een aantal stabiele PFAS, waaronder PFOS en PFOA, zijn aangemerkt als prioritair gevaarlijke stoffen en/of Zeer Zorgwekkende Stoffen. Dit betekent dat de emissie naar nul moet worden gereduceerd. Aanpak aan de bron heeft de voorkeur, want eenmaal in het milieu zijn PFAS niet of nauwelijks te verwijderen. Nederland werkt samen met een aantal andere landen aan een Europese restrictie op het gebruik voor alle PFAS. Op nationaal niveau werken in het PFAS-actieprogramma waterschappen, andere overheden en bedrijfsleven samen aan de vermindering van de overdracht van PFAS naar het milieu en blootstelling voor mensen. Daarbij is er aandacht voor verschillende schakels in de keten, van de productie van PFAS, het gebruik in bedrijfsprocessen, en de verschillende emissieroutes. Onderhavig onderzoek levert hiervoor waardevolle informatie. Echter, zoals dit onderzoek laat zien wordt zonder emissiereductie van PFAS-precursors de emissiereductie van PFOS en PFOA waarschijnlijk erg lastig. Verder onderzoek naar precursors wordt voorgelegd aan de landelijke Werkgroep Aanpak Opkomende Stoffen.
Door metingen is vast te stellen bij welke rwzi’s er sprake is van een verhoogde belasting met (precursors van) PFAS. Voor die rwzi’s kunnen waterschappen, provincies, gemeenten en omgevingsdiensten met elkaar de bronnen van PFAS beter in beeld brengen. Als de bron geïdentificeerd kan worden, vormt dit een startpunt voor een gesprek over aanpak aan de bron.
Bron: STOWA
Onafhankelijk Papendrecht heeft eerder dit jaar bij de Algemene Beschouwingen erop aangedrongen dat de plaatselijke bevolking hierover door de gemeente wordt geïnformeerd. Het College (PAB, CDA, CU en SGP) ontraadde de motie. De gemeenteraad vond het informeren van de bevolking vreemd genoeg ook niet nodig. Afbeelding hieronder "Struisvogels in de Politiek" met link naar de onderzoeksresultaten. Kijk ook naar de film Dark Waters, op Netflix te zien.
