Geachte voorzitter, geachte aanwezigen,
Dit zijn de laatste algemene beschouwingen van deze bestuursperiode (2018-2022); volgend jaar maart (2022) vinden er weer gemeenteraadsverkiezingen
plaats.
Terugblik op Corona
Wij kijken terug op een lamlendige periode. Halverwege werd deze bestuursperiode wreed opgeschrikt door de ‘Coronavirus-crisis’. Onze fractie bepleitte de instelling van een Papendrechts
Noodfonds Corona om getroffen ondernemers, inwoners en instellingen actief financieel te steunen. De Rijksgelden die als steun voor Corona naar de gemeente kwamen werden gestort in de
bestemmingsreserve Corona (met een omvang van 2 miljoen euro). De afgelopen twee jaar ontving de gemeente adequate middelen om de samenleving financieel te ondersteunen bij het herstel van de
gevolgen van de pandemie. Het is belangrijk deze extra Corona gelden ook daadwerkelijk in te zetten daar waar deze nodig zijn en niet op te potten.
Onze fractie blijft wel met serieuze vragen zitten. Enerzijds zijn wij geschrokken dat het parlement zo snel allerlei vrijheidsrechten van burgers prijsgaf en anderzijds zien wij dat op de
zogenaamde A-lijst van meest dodelijke ziektes Covid-19 op 0,15% staat, terwijl de reguliere griep op 0,16% staat. En sinds we het met elkaar over Corona hebben: bestaat de ‘normale’ griep ineens
niet meer? Of wordt deze niet meer geregistreerd? Het is een vreemde gewaarwording, want hoe dienen wij deze tegenstrijdige informatie correct te duiden?
Gemeente onafhankelijk
Een belangrijke ontwikkeling die genoemd kan worden is dat de gemeente Papendrecht weer een stukje onafhankelijker is geworden. De ontvlechting uit de Drechtsteden nadert haar afronding en het
gaat de goede kant op. De kritiek van sommige partijen dat hierdoor een democratisch tekort zou zijn ontstaan delen wij niet. Immers, de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden karakteriseerde
zich als een bestuurlijk fenomeen van twee zielen in één borst. De ene ziel was de College-ziel, de ziel van het dagelijks bestuur, met monistische reflexen en de andere ziel was de
Gemeenteraad-ziel, de ziel van het algemeen bestuur, met dualistische reflexen. Die twee zielen samen, in een gedualiseerde monistische regeling die experimenteel was opgetuigd met de impliciete
boodschap van de komst van die alles verlossende ene Drechtstad – die niet kwam – hebben het uiteindelijk niet met elkaar uitgehouden. Het experiment werd door de voorstanders in den lande vurig
uitgevent, maar vond geen enkele navolging. Er kleefden dan ook staatsrechtelijke bezwaren aan. Te zeggen dat met de ontvlechting van deze gedualiseerde Drechtstedelijke bestuurlijke constructie
het democratisch gehalte van de samenwerking met andere gemeenten in de Drechtstedelijke regio verloren is gegaan, vormt een miskenning van de winst van de ontvlechting: de gemeente zelf wordt
weer het brandpunt van beleidsontwikkeling, kaderstelling en controle. Over alle belangrijke, ook grensoverschrijdende, onderwerpen zal niet meer elders maar alleen nog in de Papendrechtse
raadszaal worden gedebatteerd en besloten. Naar het zich laat aanzien vormt dit voor een politieke groepering die streeft naar de Onafhankelijkheid van Papendrecht een aanlokkelijk perspectief.
En zeker als dit perspectief wordt omgezet in daden geldt dat onze missie (Papendrecht Onafhankelijk houden) met succes werd voltooid.
Belang regio’s
In Nederland worden heel veel taken in regio’s uitgevoerd, zoals jeugdzorg of toezicht en handhaving op milieuregels door omgevingsdiensten. En sinds ‘Corona’ kennen we allemaal het bestaan van
de veiligheidsregio’s. In Nederland hebben regio’s echter geen formele status in de bestuurlijke inrichting van Rijk, provincies en gemeenten. Toch is de regionale schaal steeds meer de schaal om
allerlei maatschappelijke opgaven aan te pakken. Ook blijkt in praktijk dat verschillende overheden samenwerken in bestuurlijk regionale ‘ecosystemen’. De regio als droomland. Knelpunten zijn er
ook. Sectorale indeling bemoeilijkt integrale sturing. De afstand tot het gekozen bestuur leidt tot een democratisch tekort. Over het ontwerp van regio’s is onvoldoende nagedacht. De regio dus
als niemandsland. De Raad voor het Openbaar Bestuur schreef er een rapport over. Wij zijn verheugd over het feit dat onze motie ‘Borg de democratische legitimiteit van de besluitvorming alsmede de
inwonersparticipatie tijdens de energie-transitie’ vorige week werd aangenomen.
Tekorten vanwege Rijksbeleid
In tal van debatten hebben wij aangegeven dat wij als gemeente(raad) eigenlijk een beetje met de rug tegen de muur staan. Er is de afgelopen jaren een te krampachtig en conservatief financieel
beleid gevoerd, waarbij de gemeente Papendrecht de structurele inkomsten en uitgaven uit de pas heeft laten lopen. We kunnen daarvoor nu wel met zijn allen de schuld bij het Rijk neerleggen, maar
feit is wel dat de gemeenten het zover hebben laten komen. En in hun kielzog zeggen wij dat ook de
landelijke politiek het er niet beter op heeft gemaakt. Want het is de landelijke politiek die natuurlijk veel receptiever had moeten ingaan op de talrijke signalen die vanuit de gemeenten
werden afgegeven! Dit land komt pas in beweging als het echt niet anders kan. Als het schaap verdronken is, dan dempt men de put. ‘Visie’ was het afgelopen decennium de spreekwoordelijke ‘olifant
in de porseleinkast’. En dan zien we nu wat de gevolgen zijn als je geen visie hebt of geen visie ontwikkelt.
OP voor de aanleg van een Lightrail van Papendrecht naar Rijnmond/Randstad
Onafhankelijk Papendrecht heeft initiatieven genomen voor een Lightrail verbinding met Rotterdam. Natuurlijk komt Rotterdam niet naar Papendrecht, wij moeten naar Rotterdam. En we moeten naar Den Haag. Maar dat moeten we samen doen. De
noordelijke Drechtsteden (Papendrecht, Alblasserdam, Sliedrecht, Hardinxveld-Giessendam) met Molenlanden erbij, de Drechtstedelijke Economic Board organiseert challenges, het potentieel aan
internationaal bedrijfsleven, colleges en raden samen: OP voor de Lightrail. De burgemeester is bij uitstek het bestuursorgaan dat bovenlokaal namens de gemeente kan acteren. Wij juichen dat toe.
Waar staan wij in de lobby voor financiering van de Lightrail bij de bestuurders van het Nationaal Groeifonds, een pot met geld van 20 miljard euro, juist ook bedoeld voor infrastructurele
innovatieve projecten? Wij sluiten hier als gemeente(n) met de Drechtstedelijke Groeiagenda perfect op aan. Kansen te over dus. Maar dan moeten we wél in beweging komen.
Bezorgdheid over impact door toename van draadloze straling
Wij zijn bezorgd over de impact van draadloze straling, onder andere van 5G. We hebben een discussienota over stralingsrisico's
geschreven en wij roepen het college en de gemeenteraad op een brede gemeentelijke discussie te starten. Statistisch gezien zullen enkele tientallen inwoners in onze gemeente last hebben of gaan
krijgen van de toename van draadloze straling. Intussen worden er 5G antennes in onze gemeente geplaatst zonder dat er een debat heeft plaatsgevonden over de vraag of dit wel een wenselijke
ontwikkeling is. Het meest recente rapport van de Gezondheidsraad is kritisch en het voorzorgsprincipe zou toegepast moeten worden. Maar om onverklaarbare redenen gebeurt dit niet. Is het
commerciële belang dan belangrijker dan het volksgezondheidskundige belang?
Pakket ombuigingen
Onze analyse is dat er een redelijk evenwichtig pakket aan ombuigingsmaatregelen voorligt. Maar als zo vaak: geheel politiek neutraal zijn de voorliggende ombuigingsvoorstellen niet. Zo buigt het
College in relatieve zin veel meer publieke financiën om op de beleidsvelden cultuur, sport, jeugd en jongeren, zorg en participatie. Je zou dit kunnen samenvatten met het sociaal-culturele en
zorg-maatschappelijke weefsel van de samenleving. Wij zouden gegeven de financiële kaders van het pakket aan ombuigingsvoorstellen enkele alternatieve accenten willen leggen. Onze lijn is
daarbij: wat kwetsbaar is ontzien, wat een stootje kan hebben aanspreken.
Bij de Regionale Projecten Portfolio, de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid zouden wij een toegevoegde taakstelling van 5% willen neerleggen. Wij sluiten
aan bij de actie ‘Red jouw bieb’. We hebben de afgelopen maanden intensief contact
onderhouden met de bibliotheek en meegedacht en naar oplossingen gezocht. Een bezuiniging van 130 duizend euro lijkt ons alles afwegende niet verstandig. Wij willen voorkomen dat de bibliotheek
uit Papendrecht verdwijnt. Wij vinden de voorgestelde ombuigingen op de sociale basis om meerdere redenen op dit moment een onverstandige keuze. Het accent ligt op preventie en juist preventie
werkt aan de voorkant als een investering in de toekomst en preventie werkt daarnaast kostenbesparend. Een juiste doorverwijzing, professionele assistentie én begeleiding strekt niet alleen tot
voordeel van de inwoners in kwestie maar ook tot voordeel van de gemeente.
Binnen de voorgestelde ombuigingscatalogus buigen wij extra om en we brengen een accentverschuiving aan op de thema’s economie en veiligheid ten gunste van onze keuze met betrekking tot de
wenselijkheid van een alternatieve accentuering zoals hierboven bepleit. Wij stellen aldus het financiële kader van de nota bij en doen dat door alternatieve accenten te vervatten in een aantal
moties. Ten aanzien van het budget organisatieontwikkeling dienen wij samen met de oppositiepartijen een motie in. Omdat het niet uit te leggen is aan de samenleving, dat aan de ene kant de
lokale lasten worden verhoogd en (gesubsidieerde) voorzieningen worden versoberd, terwijl de gemeente wel dure ontwikkeltrajecten zoals leiderschapstrajecten blijft betalen en voornemens is hier
elk jaar honderd duizend euro aan uit te geven. Aan het slot van onze bijdrage in de eerste termijn aangekomen, dienen wij een zestal moties in.
