Het heeft even geduurd, maar de aap is uit de mouw: het zittende College heeft geen visie op de centrumontwikkeling, in het bijzonder de omgeving van de Markt, van Papendrecht.
In de vorige bestuursperiode (2014-2018) werd een poging ondernomen om in het voormalige pand van de bibliotheek een supermarkt te vestigen. Dit stuitte op tal van praktische bezwaren, zoals gebrek aan gegevens over geluidsoverlast bij het laden en lossen en bevoorraden door de vrachtwagens, rommelig overleg met omwonenden, inderhaast geplande verhuizingsplannen van de nabijgelegen kerk, minder parkeerplaatsen en onduidelijkheid over de impact van de locatie van de nieuwe supermarkt, aan de overkant van de Markt, ten opzichte van het winkelcentrum de Meent, waar ook toen al sprake was van leegstand.
Het nieuw aangetreden college in de bestuursperiode (2018-heden) zou het allemaal beter gaan doen, althans zo was de belofte. Na de verhuizing van de bibliotheek vanuit het voormalige pand aan de Markt naar de huidige locatie aan de Veerweg, stond de zogenaamde plint, waarin de bibliotheek was gevestigd, jaren leeg. Op dit moment alweer drie jaar. In de tussentijd is er niks mee gebeurd, wat tot derving van gemeentelijke inkomsten heeft geleid. Niemand die er overigens over klaagde in de gemeenteraad, op zich was dat natuurlijk wel vreemd. Rijwielhandelaar Korteland werd geheel volgens de opportunistische aanpak van wethouder Arno Janssen een worst voorgehouden, en haakte af omdat de gevraagde koopsom van de plint aan de veel te hoge kant was. Het was dan ook eigenlijk helemaal niet de bedoeling geweest dat de rijwielhandel erin zou trekken. De voor de hand liggende locatie voor uitbreiding van de rijwielhandel aan de Coornhertstraat bleef op weerstand stuiten. Met de kennis van nu had de rijwielhandel de plint destijds wellicht graag voor een euroton willen kopen!
Voor de locatie in het voormalige pand van de bibliotheek aan de Markt heeft Onafhankelijk Papendrecht een paar maal vernieuwende en alternatieve voorstellen gedaan. Omdat de ruimte leegstond zou daar goed een ontmoetings- en knutselruimte kunnen komen volgens Deens model. De gemeenteraad werd uitgebreid geïnformeerd en op 8 november 2018 diende OP de motie “Papendrecht voor Kinderen” in. Maar het bleef zonder resultaat. Leegstand was de keuze waar zowel College als een meerderheid van de gemeenteraad voor koos.
En nu ligt er een plan voor om zorgwoningen in de plint van het gebouw te vestigen. De gemeente is voornemens het pand (voor slechts een euroton) aan de woningcorporatie over te doen, die het op haar beurt weer zal door verhuren aan de organisatie die de zorgwoningen beheert. Wat een levendige plek had moeten blijven, aan de Markt en in het centrum, wordt nu voor wonen bestemd, wat erop neerkomt dat de westkant van het Marktplein nog rustiger wordt dan deze al is, en ook het plein zelf zal nog saaier worden dan het al is. Periodiek zal er na Corona-tijd misschien nog een kermis of een andere activiteit kunnen worden georganiseerd. Maar wat in het oog springt, dat is dat het College geen visie heeft op de ontwikkeling van het Marktplein als locatie waar inwoners elkaar ontmoeten en waar ruimte en gelegenheid wordt geboden om een goede invulling aan de centrumfunctie te geven.
In alle andere gevallen waarbij er sprake is van een succesvolle centrumontwikkeling is er de aanwezigheid van, en een combinatie van, een gevarieerd palet van winkels, detailhandel, bestuurlijk centrum, sociale voorzieningen en niet in de laatste plaats culturele voorzieningen, zoals bijvoorbeeld een bibliotheek. Waarbij een bibliotheek natuurlijk ook de sociale, maatschappelijke en educatieve functies ondervangt, naast de uitleen van boeken. De denkbeeldige zuurstof benodigd voor de intermenselijke verhoudingen ontbreekt op het huidige plein, en dat kunnen we niet alleen aan Corona wijten. Het Marktplein is op dit moment een plein waar je niet voor de lol naartoe gaat, het ziet er wel netjes uit, daar niet van, maar het is doods. Ongezellig. Geen terrasjes, geen speelmogelijkheden voor kinderen, nog even afgezien van de waterstraaltjes in de zomer, het oogt allemaal erg dor. Protestants lelijk. Willen we ons als Papendrecht zo aan de wereld presenteren?
De voormalige van der Kevielocatie is onderwerp van plannenmakerij, en ook hier denkt het College voornamelijk aan de opbrengst in de vorm van euro’s. Hoe hoger gebouwd kan worden, hoe meer inkomsten. De korte termijn lijkt ook hier weer te regeren. Wij hebben vorig jaar tijdens een bijeenkomst met bewoners in Theater de Willem gesuggereerd om in de plint van het nieuw te bouwen gebouw een presentatieruimte op te nemen, zodat er regelmatig tentoonstellingen kunnen plaatsvinden. Ga daarvoor een samenwerking aan met het Dordrechts Museum, zodat je levendigheid organiseert, en vraag de Culturele Raad van Papendrecht om zo’n ruimte onafhankelijk en eigenzinnig te programmeren. Dát is de visie en de aanpak die nodig zijn om het centrum van Papendrecht leefbaarder en levendiger te maken. Je zou ook kunnen denken aan een presentatieruimte voor het theater erbij, en aan een ballet- en dansstudio, zodat er weer eens jonge kinderen naar de Markt komen. Die eten in de zomer een ijsje, en voor alle andere leeftijdscategorieën geldt dat ze na museumbezoek even een kop koffie blijven drinken of een hapje blijven eten. Het economische multiplier effect van culturele voorzieningen in je centrum is groot, dat kunnen deskundigen goed uitleggen.
Een vruchtbare combinatie van sociale voorzieningen, gevarieerde detailhandel én culturele voorzieningen, zal het centrumgebied, en dan met name de Markt als huiskamer van Papendrecht, aantrekkelijker maken. Dáár zou je als gemeentebestuur op moeten inzetten. Zolang mensen alleen maar boodschappen komen doen, blijft het aan de Markt een dooie boel. Binnenkort staat op de agenda van de gemeenteraad wat er gaat gebeuren met het voormalige pand van de bibliotheek aan de Markt. Er is een gerede kans dat de plannen voor de zorgwoningen erdoor gedrukt worden. Het zou jammer zijn en een gemiste kans bovendien. Maar als dit bewaarheid wordt, pak dan met de ontwikkeling van de Van der Kevielocatie, de plek oostelijk van het gemeentehuis, de kans met beide handen aan om, in goede samenspraak met omwonenden en winkeliers, een faciliteit neer te zetten die in elk geval een stevige impuls geeft aan de sociale én de culturele dimensie die nodig zijn om het Marktplein interessanter, aantrekkelijker én gezelliger te maken. Met een gewaagd architectonisch ontwerp, denk hierbij ter inspiratie aan de Piramide van glas en staal bij het Louvre in Parijs, deels in de grond, onder het maaiveld, en deels erboven, zodat de omwonenden geen negen etages hoge muur als uitzicht krijgen, kunnen we misschien op die manier iets bijzonders neerzetten, waarbij zowel de bibliotheek en een ruimte voor ballet/dans en theater als een presentatieruimte voor het museum en wellicht nog andere culturele instellingen een plek krijgen, in het hart van Papendrecht!
