Persoonlijke individuele angst voor het Corona virus mag niet bepalen dat het staatsrechtelijk gefundeerde plaatselijke politieke systeem hieraan – onder verwijzing naar de goede bedoelingen rondom het thema ‘gezondheid’ – ondergeschikt wordt gemaakt. Wij leven nu eenmaal niet in een dictatuur van de ‘angst voor Corona’.
Digitaal vergaderen bij de commissies mag alleen als aan vier belangrijke randvoorwaarden is voldaan. Bij het overgaan op digitale commissievergaderingen dient eerst een oplossing te worden gezocht met betrekking tot de vraag hóe de gemeenteraad dan met presentaties en insprekers om zal gaan. Digitaal inspreken zou mogelijk moeten zijn, maar dan moet dat wel in technische zin goed kunnen worden ondersteund. Dat is een eerste belangrijke randvoorwaarde. Het gaat per slot van rekening om het recht om in te spreken en daarom dient dit goed geborgd te zijn. Beraadslagingen mogen zeker plaatsvinden, maar interrumperen en debatteren zijn uitermate lastig vanachter het beeldscherm. Er is geen afspraak dat commissievergaderingen, net als de gemeenteraads-vergaderingen, digitaal kunnen plaatsvinden. Vanwege het feit dat hiervoor niet eerder een oplossing was bedacht waar iedereen in de gemeenteraad zich in kon vinden, was de geldende afspraak dat digitale vergaderingen van de gemeenteraad wél konden plaatsvinden, maar commissievergaderingen, waar vaak ook een beeldvormend en/of opiniërend element in zit, niet digitaal konden plaatsvinden.
Op grond van artikel 19 Gemeentewet bepaalt de voorzitter van de gemeenteraad (en op grond van art. 82 Gemeentewet juncto 19 Gemeentewet de voorzitter van de raadscommissie) de tijd én plaats van de vergadering. De voorzitter van de reeds bepaalde commissievergadering van 26 oktober was de heer Jacco van Erk (CU), die bleek te zijn vervangen door de heer Jaap Hoogeveen (PAB). Daarvan werden wij overigens later pas in kennis gesteld. Een meerderheid van het fractievoorzittersoverleg heeft echter op de vrijdag achternamiddag van 23 oktober jl., tijdens de herfstvakantie, besloten om de bestaande afspraak te doorkruisen en de commissievergadering die op maandag 26 oktober was bepaald digitaal te laten plaatsvinden.
Het fundamentele punt van kritiek op deze gang van zaken is dat hieraan geen raadsbesluit ten grondslag lag. Tevens verzuimde men met steekhoudende argumenten te komen bij de bewering dat een raadsbesluit niet nodig zou zijn. Op grond van de tijdelijke wet digitale besluitvorming mag weliswaar bepaald worden dat de plaats ook een digitale vergadering kan zijn, naast een fysieke locatie. Maar dit had dan in elk geval tijdig en bovenal niet zo rommelig dienen te zijn gecommuniceerd. Aan deze tweede belangrijke randvoorwaarde was dus ook niet voldaan. Het gaat hier om de vergaderorde van de gemeenteraad en die kan met goed fatsoen niet met slechts één belronde langs de fractievoorzitters rechtmatig worden gewijzigd.
Daar komt nog bij dat de overige (duo)raadsleden hierin niet zijn gekend, terwijl zij ook net zoveel recht van spreken hebben. En dat is de derde belangrijke randvoorwaarde waaraan niet was voldaan. Het fractievoorzittersoverleg komt tenslotte niet de bevoegdheid toe op eigen houtje de bepaalde vergaderorde te wijzigen. De volgordelijkheid en de rechtsstatelijkheid waren in het geding. Daardoor was ook aan deze vierde belangrijke randvoorwaarde niet voldaan.
Het fractievoorzittersoverleg ging deze maand dus zijn boekje te buiten, door halverwege het spel de spelregels te veranderen. Geen goed voorbeeld in deze zware Corona-tijd!
