De lokale media maken zich grote zorgen over de toekomst. Recent was daar een artikel over te lezen in de Klaroen (de Klaroen van 4 december 2019). Uit landelijk onderzoek blijkt dat 19% van de lezers van huis-aan-huiskranten tussen de 13 en 34 jaar oud is, 52% zich in de leeftijdsgroep van 35 tot 64 jaar bevindt en 29% ouder is dan 65 jaar. Het bereik van de huis-aan-huiskranten blijkt groot te zijn. Niet minder dan 12 miljoen mensen lezen deze bladen en 53% zegt dat zelfs wekelijks te doen. 58% leest driekwart of meer van een nummer en 50% van de lezers laat weten de lokale krant (heel erg) te missen als deze zou verdwijnen.
Er is kortom veel belang gemoeid bij het in stand houden van de lokale kranten. Ook wetenschappelijk onderzoek leidt tot het inzicht dat met name de lokale huis-aan-huiskranten voorzien in een informatiebehoefte bij veel inwoners van de gemeente. De gemeente adverteert op dit moment al in de huis-aan-huiskranten met het gemeentenieuws. De gemeente betaalt daarvoor een vergoeding aan de lokale media. Het bestuur van de gemeente, de politiek, komt af en toe aan bod in de lokale media, die zich naast de papieren uitgaven ook online presenteren.
In voornoemd artikel in de Klaroen wordt aannemelijk gemaakt dat op dit moment te gemakkelijk wordt gedacht dat print (papieren uitgaven van de krant) wel even vervangen kunnen worden door online berichtgeving. Dat online berichtgeving automatisch in de plaats komt van de huis-aan-huiskranten blijkt een misvatting te zijn. Bovendien stelt het expertiseteam van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten dat het beperken van het verspreiden van lokaal nieuws gevaarlijk is. ‘Je moet echt heel voorzichtig zijn met het uitsluiten van bepaalde bevolkingsgroepen van de nieuwsvoorziening. In plaats van de nieuwsvoorziening te beperken, zouden gemeenten lokale media juist moeten hélpen’, aldus de VNG.
Als antwoord op de vraag op welke manier de gemeente de lokale media kan ondersteunen zijn er verschillende mogelijkheden. Het is mogelijk om een Mediafonds op te richten, naar het voorbeeld van het Leids Mediafonds. Dat fonds ondersteunt op onafhankelijke wijze lokale en regionale journalistieke projecten en producties met adequate financiële ondersteuning. Het fonds is onafhankelijk, de gemeente fourneert alleen de financiën en kan zich niet bemoeien met de inhoud. De journalisten zijn volledig vrij in de keuze van hun onderwerp en de manier waarop zij de resultaten presenteren. Dit model geniet de voorkeur van de fractie van Onafhankelijk Papendrecht.
Een andere mogelijkheid om te antwoorden op de vraag op welke manier de gemeente de lokale media het beste kan ondersteunen is om meer advertentieruimte in te kopen. Op dit moment komt het gemeentenieuws al wekelijks in de lokale kranten. De gemeenteraad is echter nauwelijks zichtbaar in de lokale kranten, reden waarom de gemeente ook advertentieruimte zou kunnen inkopen voor de gemeenteraad. Het voordeel hiervan is dat er meer verslaglegging, door onafhankelijke journalisten, in de lokale kranten te lezen zal kunnen zijn, met name over de onderwerpen die in de gemeenteraad aan de orde zijn.
Dit kan een positieve impuls betekenen voor de lokale democratie, het debat tussen de fracties beter uitlichten in de publiciteit rondom gemeentelijke vraagstukken en ook een goede werking hebben voor de lokale kranten. Als zij hun advertentiebudget zien stijgen kunnen zij ervoor kiezen wat meer aan verslaglegging te doen van hetgeen besproken wordt in de gemeenteraad.
Het gaat op jaarbasis om naar schatting een bedrag van ongeveer € 50.000 verhoging van het gemeentelijke advertentiebudget. Ondergetekende wil ervoor pleiten dan in elk geval aan het Papendrechts Nieuwsblad, RTV Papendrecht en de Klaroen een substantieel deel hiervan toe te kennen ten behoeve van de onafhankelijke verslaggeving van hetgeen in de gemeenteraad wordt besproken en een kleiner bedrag op jaarbasis te reserveren voor de online berichtgeving. Op die manier kan een groot aantal inwoners deel blijven nemen aan de nieuwsvoorziening die voor onze lokale democratie van groot belang is.
