Vanavond heeft de Drechtraad over de nieuwe regionale visie sociaal domein gesproken. Er komt nog een vervolg en er volgt nog een praktische uitwerking.
Vanuit Onafhankelijk Papendrecht hebben we de vraag aan het Drechtsteden-bestuur ingebracht waarom in de conceptversie van de regionale visie geen relatie wordt gelegd met de voedselbanken. De Drechtraad-fractie van Onafhankelijk Papendrecht is van mening dat de voedselbanken onderdeel behoren te zijn van het regionale sociale domein en regionale sociale beleid omdat het sociale beleid van de zeven aangesloten gemeenten immers regionaal is belegd. Het is opmerkelijk dat de voedselbanken lokaal blijven worden georganiseerd, terwijl cliënten van de voedselbanken wel door de Sociale Dienst Drechtsteden worden geïndiceerd. Het is dan beter ook de voedselbanken regionaal aan te sturen, en dientengevolge op te nemen in de regionale begroting binnen het Sociaal Domein.
Visie van Onafhankelijk Papendrecht
Afgelopen dinsdag hebben wij tijdens de Drechtraad (3 september jl.) nog aan de orde gesteld dat het wat ons betreft zinnig zou zijn als de voedselbanken deel zouden uitmaken van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden Sociaal Domein. Dit aangezien het sociaal domein door de zeven aangesloten gemeenten regionaal is belegd. En ook aangezien de indicatiestelling voor (potentiële) cliënten van de voedselbanken wordt verricht door de Sociale Dienst Drechtsteden.
Het bestuur van de Drechtsteden (de colleges tezamen in feite) en de Drechtraad voelen hiervoor in meerderheid niet. Dat betekent dat de voedselbanken een lokale voorziening zijn en blijven. De gemeenten zijn en blijven m.a.w. verantwoordelijk voor de voedselbank in hun eigen gemeente.
Wij hebben de afgelopen jaren in kaart gebracht om hoeveel cliënten het bij de voedselbanken regiobreed ging. Daarvan hebben wij verslag gedaan. Wij hebben vragen gesteld en zijn in discussie gegaan. In de Drechtraad hadden wij voor een motie steun van de SP, Sliedrecht.nu en PRO Sliedrecht. Andere partijen bleken in de wandelgangen wel belangstelling te hebben voor het vraagstuk, zoals de PVV. De andere partijen hielden zich afzijdig, maar vonden het wel een belangrijk onderwerp en hielden het in de gaten.
De voedselbank Dordrecht heeft vorig jaar te kampen gehad met financiële nood. De eerst aangewezen 'opvang' is dus de gemeente Dordrecht, en/of andere maatschappelijke organisaties en bedrijven die steun kunnen bieden. Voor alle zeven voedselbanken geldt dat deze worden geleid door vrijwilligers. Zolang deze vrijwilligers zich kunnen en blijven inzetten voor de voedselbanken zal het waarschijnlijk wel goed gaan.
Wij vragen ons echter hardop af of een overheid de zorg voor deze kwetsbare groep mensen op deze manier moet willen organiseren. Enerzijds zijn er miljoenen bezuinigingen te verwachten in het sociale domein waardoor de regelingen die er zijn wederom kariger zullen worden. Dit heeft een negatieve invloed op het dichten van de koof tussen inwoners die het (financieel) redden en inwoners die dat niet meer of steeds minder goed kunnen. Anderzijds is het wat ons betreft een onwenselijke zaak als overheidsbeleid in de uitvoering wordt afgewenteld op vrijwilligers.
Naar alle waarschijnlijkheid zullen de noodzakelijke bezuinigingen niet worden afgewenteld op het ambtelijk apparaat. De overheid blijft in zichzelf investeren en ook als de uitvoering niet op orde is, wordt niet gehandeld volgens het principe van de tering naar de nering zetten. De overheid en de overheidsbureaucratie blijven intact en zij wentelen de bezuinigingen af op de kwetsbaren in de samenleving. Met als gevolg een grotere kloof en afstand tussen de overheid en de inwoners. De fictie dat de lokale en regionale overheid dichterbij de inwoners staan komt zo aan de oppervlakte.
De decentralisaties in het sociale domein zijn de facto mislukt, omdat er sprake is van een steeds verdergaande uitholling van het sociale domein, het sociale weefsel in de samenleving. Het wordt steeds helderder dat de intentie achter de decentralisaties de facto als centralisaties blijken uit te pakken, waarbij de VNG zich heeft laten wegspelen door het Rijk, en de gemeenten de rekening krijgen gepresenteerd. De uitvoering is vervolgens de zwakke stee, en de inwoners die om wat voor reden ook in de verdrukking komen hebben het nakijken.
In de regionale visie staat het allemaal mooi opgeschreven. Maar het zal duidelijk worden hoe de komende maanden het Uitvoeringsprogramma zal worden ingevuld. Wij vinden het onverantwoordelijk dat de overheid belangrijke elementen in het sociale beleid overlaat aan vrijwilligers die lokaal proberen er elke dag het beste van te maken. Als die vrijwilligers het niet meer kunnen opbrengen komen de voedselbanken in de problemen. Het aantal cliënten in de voedselbanken vormt echter geen dalende maar een stijgende trend. In de toekomst valt te verwachten dat het bij de uitvoering van de ondersteuning van kwetsbare inwoners wel eens mis zou kunnen gaan.
Het is dan jammer te constateren dat de Drechtraad en het bestuur van de GR-D zich niet hebben toegestaan in de regionale visie op te nemen een zinsnede hoe zij wensen om te gaan met het fenomeen voedselbanken. Als de gemeenten het sociale beleid namelijk regionaal organiseren, dan is het logisch dit voor de volle 100% te doen. Want dan pas ben je als gemeenten echt solidair met elkaar en kun je regionaal goede afspraken maken. Juist in het belang van de in financieel en sociaal opzicht meest kwetsbare inwoners van de Drechtsteden.