GenX in drinkwater Chemische stoffen in het drinkwater zijn een reden voor zorg. Eén van die beruchte stoffen
is GenX, dat onder andere door fabrikant Chemours in Dordrecht wordt gebruikt voor coatings van pannen. Uit onderzoek blijkt dat kleine hoeveelheden GenX in drinkwater zijn
terechtgekomen.
Aan het College van B&W van de gemeente Papendrecht
T.a.v. de heer Aart-Jan Moerkerke, voorzitter,
Markt 22
3351 PB Papendrecht
Papendrecht, 9 mei 2019
Onderwerp: ‘vissen nemen zo goed als geen GenX-stoffen op’
Hierbij dienen wij een zevental artikel 40 vragen bij u in ter zake van de drinkwaternorm van het Papendrechtse leidingwater.
In de Klaroen van woensdag 8 mei jl. stond te lezen dat vissen zo goed als geen GenX-stoffen zouden opnemen. Dat zou blijken uit een onderzoek dat Chemours heeft laten uitvoeren. Dit onderzoek was uitgevoerd op verzoek van de provincie Zuid-Holland en het RIVM.
Vraag 1: zouden wij een exemplaar van dat onderzoek mogen inzien?
In voormeld artikel staat tevens te lezen dat verwacht wordt dat het RIVM de resultaten van dit onderzoek zal betrekken bij de definitieve bepaling voor een veilige waarde voor GenX in oppervlakte water. Thans is die norm 118 nanogram per liter.
In hetzelfde artikel staat dat de veilige norm voor drinkwater 150 nanogram per liter zou zijn (RIVM).
Vraag 2: is het niet vreemd dat de veilige norm voor drinkwater minder scherp is dan de veilige norm voor oppervlakte water? We drinken immers geen oppervlakte water maar leidingwater uit de kraan, dan zou je toch verwachten dat die norm scherper is als het om veilig drinkwater gaat?
De gemeente stelde in een ander artikel in de Klaroen dat het drinkwater aan de norm (van het RIVM) zou voldoen. Uit recent onderzoek van de Vrije Universiteit te Amsterdam is naar voren gekomen dat in het Papendrechtse leidingwater dat voor consumptie wordt gebruikt 20 nanogram per liter GenX-stoffen aanwezig zijn. Terwijl het RIVM de norm op 150 nanogram per liter heeft gesteld.
Ongetwijfeld is u ook bekend dat de Europese Commissie met een heroverweging van de veiligheidsnorm bezig is. Het zou gaan om een aanscherping van de ‘veilige’ norm voor drinkwater met een factor 15x strenger, hetgeen zou impliceren dat – na implementatie van de nieuwe Europese richtlijn – de alsdan veilige norm op 10 nanogram GenX-stoffen per liter uit zou komen.
De gemeente is als (mede-)aandeelhouder/eigenaar van het drinkwaterbedrijf direct verantwoordelijk voor veilig drinkwater uit de kraan.
Vraag 3: zou het, gelet op de ontwikkelingen als hierboven geschetst, niet verstandig zijn om alvast als gemeente Papendrecht de veilige norm voor leidingwater aan te scherpen?
Het valt niet meer te ontkennen, maar alle Papendrechters hebben vanaf nu dus te maken met de door de overheid toegestane rivierlozingen van GenX-stoffen door Chemours. Nu de overheid de toegestane hoeveelheid lozingen in de rivier heeft teruggeschroefd, zou het kunnen dat een monstername (zoals recent door het chemisch/toxicologisch laboratorium van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU), onder leiding van Prof. Dr. Jacob de Boer) een lagere concentratie GenX oplevert.
Vraag 4: deelt u dit inzicht?
Is uw College bereid aan te dringen op een betere zuivering door het waterbedrijf (Oasen)? De omgekeerde osmose blijkt een goed procedé en Evides in Dordrecht verzorgt het demi-water voor Chemours reeds via dit proces.
Vraag 5: is het niet mogelijk om aan Oasen te vragen het water dat voor drinkwater consumptie bedoeld is te zuiveren volgens het procedé van de omgekeerde osmose?
Frequentie metingen en locatie van de metingen
Daarnaast zou een dagelijkse analyse bij het lozingspunt van Chemours in de gaten kunnen houden of zij binnen de toegestane vergunning blijven. Dit lijkt ons beter dan bij het inlaatpunt van Oasen te gaan meten.
Vraag 6: deelt u onze opvatting in deze?
Het gemeentebestuur heeft de bevoegdheid de norm voor GenX-stoffen in drinkwater zelfstandig naar beneden bij te stellen dan wel de norm voor ‘veilig’ drinkwater aan te scherpen. Voor wat het RIVM betreft is daartoe op dit moment kennelijk nog geen noodzaak, maar we hebben in andere dossiers gezien dat er sprake kan zijn van voortschrijdend inzicht en dat normen worden aangescherpt na nieuwe informatie en wetenschappelijke inzichten.
Vraag 7: (in het verlengde van vraag 3) zou het niet het overwegen waard zijn, juist nu blijkt dat de hoeveelheid GenX-stoffen in het Papendrechtse leidingwater hoger zijn dan in de ons omringende gemeenten Dordrecht en Sliedrecht, alvast de norm voor veilig Papendrechts leidingwater aan te scherpen?
In lijn met de Europese opinie van EFSA zou die norm op 10 nanogram GenX-stoffen per liter kunnen worden gesteld. Dat zou vervolgens wel impliceren dat het Papendrechtse drinkwater niet meer ‘veilig’ voor consumptie is. Dan zijn direct maatregelen nodig.
Wij danken u voor de beantwoording.
Hoogachtend,
Ruud Lammers.
Het College van B&W van de gemeente Papendrecht ontwijkt vragen van de fractie van Onafhankelijk Papendrecht over de opeenhoping van gevaarlijke GenX-stoffen in vissen.
