In een gemeente als Capelle is het voor burgers niet goed mogelijk het gemeentebestuur kritisch te volgen. Kritische pers is commercieel niet interessant genoeg. Dan moet de gemeente zelf zorgen dat die er komt, vindt Bas van Holst.
"Het is belangrijk dat inwoners voldoende op de hoogte zijn van de onderwerpen die binnen hun gemeente of regio spelen. Daarvoor is onafhankelijke en kritische media op lokaal niveau noodzakelijk, maar ook een overheid die zelf open en transparant is.” Dat schreef minister Kajsa Ollongren op 5 juli 2018 in haar Plan van Aanpak Versterking Lokale Democratie.
In Capelle aan den IJssel ontbreekt een onafhankelijke kritische politieke pers. Hierdoor zijn de Capellenaren onvoldoende op de hoogte van de onderwerpen die spelen in de politiek en waar de verschillen tussen de partijen zitten. Het wordt tijd invulling te geven aan de ambitie van minister Ollongren. Om met een aanpak te komen voor versterking van lokale democratie door berichtgeving van een kritische pers. Deze oproep is daartoe een eerste aanzet. Het is aan de Capelse politiek en geïnteresseerde journalisten (media) hier een verdere invulling aan te geven.
Ter overweging
De Capelse gemeenteraad telt 9 verschillende politieke partijen met 33 raadsleden. Een raadslid ontvangt rond 1.600 euro per maand als vergoeding voor de te besteden tijd. In totaal dus 52.000 euro per maand. Het aantal vergaderingen dat daarvoor moet worden bezocht is vaak op één hand te tellen. De afgelopen maanden waren dat een enkele commissievergadering en op 11 februari de eerste raadsvergadering van dit jaar. Op de agenda stonden toen vooral hamerstukken, onderwerpen waarvan partijen vinden dat ze zich niet kunnen profileren met onderscheidende opvatting tijdens een debat in de raad. De vergadering duurde nog geen uur, eensgezindheid troef. De informatie van de gemeente over de vergaderingen, „Terugblik op de raadscommissies” of “Terugblik gemeenteraadsvergadering”, geeft ook een beeld van grote eensgezindheid. Maar als er geen verschillen of geschillen zijn, waarom moeten we dan 52.000 euro per maand betalen voor deze raad, met 9 fracties en 33 raadsleden?
Wie de moeite neemt de openbare beraadslagingen te volgen zal ontdekken dat er wel degelijk grote verschillen zijn tussen de partijen. Er zijn partijen die behoedzaam met ons belastinggeld willen omgaan, er zijn partijen die mooi weer spelen en de schulden doorschuiven naar de toekomst. Er zijn partijen die pleiten voor meer groen, andere voor meer hoogbouw. Zo zijn er partijen die het college vormen maar ook partijen die niet eens willen aanschuiven bij het college van Leefbaar Capelle en de VVD.
De verschillen zoals die tot uiting (moeten) komen in het debat dringen tot ons Capellenaren evenwel niet door. Enerzijds omdat de partijen verzuimen ons te voorzien van de ingenomen standpunten, anderzijds omdat er geen kritische waarnemers zijn die hierover verslag uitbrengen.
Vreemd, want het gaat toch om de besteding van meer dan 200 miljoen euro per jaar. Vreemd ook, want het gaat om het welbevinden van Capellenaren met verschillende voorkeuren die tot 9 fracties hebben geleid. Wie waakt hier over? Waar is ruimte voor positieve of negatieve kritiek? Niemand en nergens, afgezien van een incidenteel artikel in het AD of NRC. Wie een kritisch geluid wil vernemen is aangewezen op de Twitter van Onleefbaar Capelle, kritisch maar niet te kwalificeren als objectieve journalistiek.
De ouderen onder ons kunnen zich vast nog herinneren hoe boeiend de IJssel en Lekstreek en de Havenloods ons vroeger informeerden. De journalisten bezochten nagenoeg alle vergaderingen en deden verslag van wat er in de raadzaal werd besproken, maar ook van wat er in de wandelgangen te beluisteren viel. Hierdoor was het niet nodig zelf de vergaderingen bij te wonen of te beluisteren. De lezer kreeg heldere verslagen van journalisten, op papier en gemakkelijk te bewaren.
Gemeente aan zet
In het belang van het goed functioneren van onze lokale democratie is het wenselijk dat er een onafhankelijke pers komt die op kritische wijze verslag doet van het reilen en zeilen van onze lokale politici. Voor uitgevers en mediabedrijven is de lokale politiek van Capelle commercieel niet interessant. De gemeente en de politieke partijen zijn aan zet. Om te beginnen zou de gemeente haar voorlichtingspagina open kunnen stellen voor opinies van burgers. Verder kan worden gedacht aan het gunnen van een opdracht aan een freelancejournalist op kosten van de gemeente en/of de politieke partijen. De artikelen zouden (ongecensureerd) gepubliceerd kunnen worden op de informatiepagina’s van de gemeente. Geen nieuwe gedachte, meerdere gemeenten hebben reeds in het belang van de lokale democratie freelancejournalisten gecontracteerd voor kritische verslaglegging. De maandelijkse kosten zijn mogelijk relatief gering (1.000 euro?), zeker in het licht van de vergoeding voor raadsleden of kosten van het Capels bestuur als totaal.
Politiek Capelle en de burgers verdienen een open en transparante politiek, daar hoort een goede onafhankelijke kritische journalist bij.
Bas van Holst (oud-gemeenteraadslid Capelle aan den IJssel)
Artikel overgenomen uit NRC Handelsblad Rotterdam bijlage 09 en 10 maart 2019
De fractie van Onafhankelijk Papendrecht heeft een Mediafonds bepleit.
