Op 8 november stond de begroting 2019 op de agenda van de gemeenteraad. De begroting werd aangenomen. De coalitiefracties stemden voor, de oppositiefracties stemden tegen. In de Papendrechtse verhoudingen was het een unicum dat de oppositie tegen de begroting stemde.
Wat is er aan de hand? Het college van B&W (dagelijks bestuur) wil drie miljoen euro vrijmaken voor uitbreiding van de gemeentelijke organisatie (meer ambtenaren). Een doorlichting van het ambtelijk apparaat maakt daar deel vanuit. De vraag van de oppositie was: waarom is dat nodig? Er kwamen geen argumenten, ook geen onderbouwing. Het college van B&W serveerde deze vraag van de oppositie af als een kip-of-ei-verhaal. De oppositie kon daarom feitelijk niet anders dan tegen de begroting stemmen.
Onafhankelijk Papendrecht diende zes moties in, waarvan er twee werden aangenomen. De motie meten=weten, geconcipieerd door ons nieuwe raadslid José van der Tak, werd zelfs unaniem aangenomen! We hebben als Onafhankelijk Papendrecht aandacht gevraagd voor de aanstelling van een ecoloog, samen met de fracties van D66 en GroenLinks. Deze motie werd overgenomen door het college, al ging het niet vanzelf. Uiteindelijk zwichtte het college voor nut en noodzaak.
Voorts dienden wij een motie voor het meten van de luchtkwaliteit in. Het college vond dat er al genoeg gemeten werd en ontraadde de motie. De moties buurthuizen en ‘Papendrecht voor Kinderen’ (een plan om de leegstaande bibliotheek te gebruiken als creatief centrum waar onder andere geknutseld kan worden) kregen onvoldoende steun: deze moties werden ingetrokken.
De motie voor onderzoek naar ondertunneling van de N3-Merwede kreeg onvoldoende steun. Volgens het college waren er geen problemen. Bovendien was het handig bij een overstroming. Want dan zouden we makkelijker naar de overkant kunnen; erg serieus wordt hier dus niet naar gekeken.
De fractie van D66 had een drietal amendementen die wij hebben gesteund. De neiging van het college, en in zijn kielzog het ambtelijk apparaat, is om er zoveel mogelijk voor te zorgen dat de gemeenteraad zo min mogelijk wordt geïnformeerd en er zoveel mogelijk buiten wordt gehouden. College en ambtelijke dienst vinden (controle door) de gemeenteraad eigenlijk maar lastig. De amendementen stelden aan de orde dat het aanhouden van verschillende bestemmingsreserves ertoe leidt dat er geldpotjes ontstaan. De Rekenkamercommissie heeft destijds in het rapport Budgetoverschrijding vernieuwbouw Gemeentehuis gesteld dat de gemeenteraad destijds een onvoldoende ingekaderd financieel mandaat aan het college van B&W heeft gegeven. Dat leidt er in de praktijk toe dat zónder besluitvorming van de gemeenteraad extra uitgaven door het college van B&W zijn gedekt in de lopende begroting. Beter zou het zijn die geldpotjes naar de algemene reserve over te boeken.
De behandeling van de begrotingsraad gaf in elk geval het beeld te zien dat de oppositie goed samenwerkt. De oppositie had een productieve inbreng met tal van moties en amendementen. Een aantal moties van de oppositie werd aangenomen. De coalitie diende geen moties of amendementen in en leek alles wel best te vinden. Het college hoefde zich nauwelijks in te spannen, want er was toch wel een meerderheid die alles wel best vond. Jammer is dan wel dat er van een kwalitatief inhoudelijk debat niets terecht komt.
Sinds de invoering van de Wet dualisering gemeentebestuur heeft de gemeenteraad vooral kaderstellende en controlerende taken, het college van B&W heeft bestuurlijke en uitvoerende taken. Binnen de door de gemeenteraad gestelde kaders bestuurt het college van B&W de gemeente, de gemeenteraad controleert de wijze waarop het college zijn taken uitvoert. Vooral die controlerende taak moet de positie van de raad versterken. De Papendrechtse raad legde ook nu weer vooral die controlerende taak naast zich neer. Dat geeft het college (en het ambtelijk apparaat) teveel macht. Onze stelling is daarom: in Papendrecht is het dualisme op vakantie.