GenX net zo giftig als PFOA. Vergunning emissie per direct naar nul kg in het belang van de volksgezondheid en ons milieu.

Op woensdag 31 mei jl. vond een stevige discussie plaats in de Commissie Ruimte. Onafhankelijk Papendrecht had een oplegnotitie geschreven over het verbieden van de lozingen van GenX door DuPont/Chemours in rivier de Beneden Merwede. GenX is de opvolger van PFOA[1] bij de vervaardiging in de fabriek van DuPont/Chemours te Dordrecht van teflon.

Het RIVM acht het te vroeg voor conclusies over de mate waarin GenX zich ophoopt in het lichaam.

Toxicologen roepen DuPont/Chemours op onmiddellijk te stoppen met GenX, dat via de fabrieks-schoorstenen op woonwijken van Sliedrecht en Dordrecht neerdaalt. 'Je kunt dit soort gif niet zomaar uitstrooien over woonwijken', zegt hoogleraar toxicologie Jacob de Boer van de Vrije Universiteit in een artikel dat eerder in de Volkskrant[2] is verschenen. ‘GenX is bijna identiek aan PFOA’ volgens twee andere toxicologen, Martin Scheringer en zijn collega Zhanyun Wang. 'GenX heeft toxicologisch gezien precies dezelfde eigenschappen als PFOA' zegt ook hoogleraar Martin van den Berg, werkzaam bij de Universiteit Utrecht.

DuPont/Chemours ontkent dat GenX kankerverwekkend is en stelt dat de resultaten van de laboratoriumtests niets zeggen over de gezondheidsrisico's voor mensen. Helaas beschikt DuPont/Chemours niet over een vertrouwenwekkend track-record als het gaat om eerlijke voorlichting ten aanzien van giftige stoffen die vrijkomen bij zijn bedrijfsprocessen.

Provincie Zuid-Holland niet bij de tijd

Door de neoliberale consensus van de afgelopen decennia is er veel kennis en kunde wegbezuinigd. Ook gekwalificeerde overheidsdienaren met wetenschappelijke achtergrond werden wegbezuinigd. Gevolg is nu dat op tal van plekken in de Toezicht- en Controleketen onvoldoende capaciteit voorhanden is om nieuwe stoffen uitgebreid te testen. In 2010 heeft DuPont/Chemours melding gedaan van de stof GenX bij de Environmental Protection Agency (EPA), welk onderzoek werd gevalideerd door onafhankelijke onderzoekers. In 2011 was internationaal genoegzaam bekend dat GenX een (zeer) zorgwekkende stof is die door mensen is bedacht en gemaakt. De stof is persistent, niet afbreekbaar in het milieu en de stof bio accumuleert, dat wil zeggen hoopt op in het lichaam van dier en mens. De vergunning voor de lozing van deze afvalstof is veel te gemakkelijk afgegeven.

De Provincie Zuid-Holland, en haar adviseur de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid, hebben zitten slapen. In 2012 werd een vergunning afgegeven om 6400 kg per jaar in de rivier te mogen lozen. Recent kwam de Provincie erachter dat er iets behoorlijk misging (er werd GenX in het drinkwater geconstateerd) en werd een ambtshalve aanscherping van de vergunning voorgesteld tot een grens van 2035 kg per jaar in de rivier bij Dordrecht. Maar deze ambtshalve wijziging is nog niet definitief doorgevoerd. Dit is in de visie van Onafhankelijk Papendrecht nog steeds 2035 kg per jaar teveel.

Provincie Zuid-Holland houdt zich niet aan de wet

Door zonder tests van GenX vooraf – om te controleren of de stof veilig is – toch een vergunning af te geven heeft de Provincie Zuid-Holland tegen de wet gehandeld. Stoffen dienen vooraf getoetst te worden en niet achteraf. Een omgevingsvergunning, dan wel ambtshalve wijziging (hieronder valt de brief inzake de aanscherping van de vergunning van de Provincie Zuid-Holland), kan pas worden verleend als duidelijk is wat de precieze eigenschappen van alle te lozen stoffen op het oppervlaktewater zijn, zodat bepaald kan worden of voldaan kan worden aan de doelstelling van de Waterwet. Het wordt ingewikkeld als de overheid zich niet meer aan de wet houdt.

De fractie van Onafhankelijk Papendrecht heeft ervoor gepleit een scherp signaal af te geven namens de gemeente Papendrecht dat dit niet kan. De andere fracties konden zich hierin vinden, maar dan zou het signaal het liefste dienen te worden ondersteund door andere gemeenten in de regio en aanverwante organisaties. De wethouder gaat hiermee nu aan de slag.

“Het is duidelijk dat er fouten zijn gemaakt. Eerst bij PFOA. Dat deze stof zeer zorgwekkend en schadelijk voor mens en dier was is heel lang onder de pet gehouden. Nu zijn er weer cruciale fouten gemaakt, door de opvolger van PFOA, GenX, niet afdoende te testen en de wetenschappelijke vakliteratuur niet (tijdig) te raadplegen. Het had aan de Nederlandse autoriteiten bekend kunnen zijn dat GenX een in toxicologisch opzicht verwante stof is met PFOA. De Provincie Zuid-Holland heeft een kolossale blunder gemaakt door toestemming te verlenen aan DuPont/Chemours om deze giftige (zeer) zorgwekkende stof, die persistent en bio accumulatief is, in het leefmilieu te laten lozen. Het gaat over de afgelopen pakweg vijf jaar al gauw om een hoeveelheid van 30.000 kg aan geloosde GenX op het Nederlandse oppervlaktewater. Een schandaal van enorme omvang. De voortdurende bezuinigingen en het neoliberale marktdenken van ‘minder regels en terugtredende overheid’ hebben zichtbaar tot dit afkeurenswaardige beleid geleid. Eerst bij PFOA en nu weer bij GenX. Raadzaam is de bezuinigingen op de wetenschappelijke staven in de toezicht- en controleketen als het gaat om milieuvraagstukken terug te draaien. De bestuurders die dit op hun geweten hebben dienen wat ons betreft op hun schreden terug te keren en de toegestane emissie per direct naar nul kg GenX terug te brengen”, aldus Lammers.

Einde persbericht

Informatie bij Ruud Lammers Tel. 06-10964340

Datum, 01-06-2017

Bijlage:

Oplegnotitie van Onafhankelijk Papendrecht

Dossier